De steekas versus de snelspanner, dit een lange discussie tussen rijders bij mountainbikes en racefietsen. Zowel de steekas als de snelspanner heeft zo zijn voordelen om op je fiets te monteren. Alleen welke is nu geschikt voor jou? In dit artikel vertel ik je alles wat je moet weten over steekassen en snelspanners.
Wat is een steekas?
Een steekas is de holle buis die door je frame en wielen heengaat en hierdoor de wielen van je fiets monteert. De steekas is over het algemeen altijd gemaakt van aluminium of staal. Bij een steekas is het belangrijk dat er zo min mogelijk speling aanwezig is om zo veel mogelijk controle over de fiets te hebben.
Er zijn verschillende soorten steekassen. Het grootste verschil zit hem in de manier van het monteren en demonteren. Sommige snelspanners kan je namelijk losmaken met een hendel en andere steekassen maak je los door middel van een inbus.
Wat is een snelspanner?
Een snelspanner is zoals de naam al zegt een manier waarop het wiel van de fiets snel gespannen kan worden. De manier waarop dit gedaan wordt is door een hendel aan te draaien, waardoor een de uiteinden van de snelspanner kleiner worden en zich klemmen aan de aansluiting op het frame. Door de hendel van spanning te halen verwijder je binnen een aantal seconden het wiel.
Steekas of snelspanner?
Wanneer je kijkt naar prestatie is een steekas altijd beter dan een snelspanner. Een steekas is een stuk stijver dan een snelspanner en je weet zeker dat het wiel recht in het frame zit. Alleen als je vaak het wiel van je fiets moet verwijderen is een snelspanner handig.
Voordelen van steekas
Er zijn verschillende voordelen van een steekas ten opzichte van een snelspanner. Hierbeneden heb ik deze voordelen voor je op een rij gezet:
Het is stabieler
Het grootste voordeel van een steekas is dat het wiel stabieler is. Dit komt doordat de steekas stijver is en beter aansluit op het frame. Een steekas is namelijk een grote holle buis die zowel door het frame als door het wiel gaat. Daarnaast kan je met de traditionele steekas beter de juiste kracht vinden om het wiel aan te draaien.
Wiel staat altijd recht
Een ander belangrijk voordeel van een steekas is dat je wiel altijd recht staat na het monteren. Bij de snelspanner is het mogelijk om het wiel met een lichte afwijking te monteren, waardoor je niet alleen niet goed kan rijden, maar ook onderdelen zoals je remschijven kan beschadigen.
Nadelen van steekas
Naast de voordelen van een steekas is er ook een nadeel. Hierbeneden heb ik het voor je op een rij gezet:
Moeilijker los te halen
Het grootste nadeel van steekassen is dat ze moeilijker zijn los te maken, waardoor het soms erg onhandig kan zijn. Om een steekas los te maken moet je vaak gereedschap hebben zoals een inbussleutel in tegen stelling tot de snelspanner waar dit niet het geval is. Daarnaast moet je de volledige steekas verwijderen om het wiel uit het frame te halen.
Voordelen van snelspanner
Een steekas mag in veel situaties wel beter zijn dan een snelspanner, maar de snelspanner heeft ook zo zijn voordelen. Hierbeneden heb ik ze voor je op een rij gezet:
Makkelijk in gebruik
Het grootste voordeel van de snelspanner is dat het heel makkelijk te gebruiken is. Je kan met de snelspanner namelijk heel gemakkelijk het wiel monteren en demonteren zonder gebruik te maken van speciaal gereedschap. Met de snelspanner kan je het wiel losmaken door enkel de spanning van de hendel af te halen.
Nadelen van snelspanner
Naast de voordelen van snelspanners zitten er ook nadelen aan snelspanners. Hierbeneden heb ik ze voor je op een rij gezet:
Moeilijker te spannen
Een van de grootste nadelen van snelspanners is dat ze moeilijker te spannen zijn. Met een snelspanner is het lastig om de juiste spanning te vinden bij het monteren. Wanneer je de snelspanner te los draait kan er speling ontstaan tijdens het rijden en wanneer je hem te strak draait kan je onderdelen beschadigen.
Ketting blijft haken
Daarnaast is het ook mogelijk dat de ketting blijft haken achter de klem van de snelspanner. Hierdoor kan je ketting breken of je kan schade oplopen aan het frame. De fietsketting blijft vaan haken achter de klem wanneer je een grote impact hebt gemaakt en de ketting veel beweegt.
Wiel niet altijd recht
Het laatste nadeel van de snelspanner is dat het mogelijk is dat het wiel niet recht wordt gemonteerd. Hierdoor kan je schade oplopen aan onderdelen zoals de remschijven.
Welke maat as heeft mijn fiets?
Wanneer je van plan bent om een steekas of snelspanner aan te schaffen is het belangrijk dat je het juiste formaat koopt. Dit kan al snel erg verwarrend worden. Er zijn namelijk erg veel verschillende maten verkrijgbaar. De eerste vraag die je jezelf moet stellen is welke maat as heb ik nodig. Hierbeneden heb ik de meet voorkomende maten voor je op een rij gezet:
- Snelspanner: 5 mm, 9 mm
- Steekas: 12 mm, 15 mm
De makkelijkste manier om erachter te komen welke maat jij nodig hebt, is door direct op de steekas of snelspanner op je fiets te kijken, maar je kan ook met een schuifmaat nauwkeurig de diameter meten.
Lengte steekas bepalen
Nadat je de juiste diameter voor je steekas hebt gevonden is het belangrijk om de juiste lengte te bepalen. Je kan in tegenstelling tot snelspanners namelijk niet de lengte van een steekas aanpassen. Het is dus belangrijk om dit zorgvuldig te doen. Het bepalen van de juiste lengte steekas wordt vaak verkeerd gedaan.
Wanneer je de steekas gaat opmeten moet je alleen het gedeelte meten dat tussen het frame zit. Dit betekent dan je het schroefdraad en de sluiting dus niet meet. Je kan de juiste lengte steekas voor jezelf bepalen door de steekas zelf op te meten of door de binnenkant van het frame op te meten met een schuifmaat. Hierbeneden heb ik de meest voorkomende maten voor steekassen voor je op een rij gezet:
- 100 mm
- 110 mm
- 142 mm
- 148 mm
- 150 mm
- 157 mm
- 197 mm
Maat schroefdraad bepalen
Naast de lengte van de steekas is het ook belangrijk om de juiste maat schroefdraad te hebben. Het schroefdraad zorgt ervoor dat de steekas vastgedraaid wordt in het frame. Welk schroefdraad jij nodig hebt hang volledig af van het frame van je fiets. Er zijn drie verschillende maten schroefdraad, namelijk 1.0 mm, 1.5 mm en 1.75 mm.
Hoe groter het schroefdraad is, des te minder draaien je hoeft te maken om de steekassen te monteren of demonteren. Daarentegen is een groter schroefdraad minder sterk dan een fijner schroefdraad. Welk schroefdraad jouw steekas heeft, is makkelijk te zien op de steekas zelf.
Verschillende steekas sluitingen
Tenslotte is het belangrijk dat we een keuze maken tussen de verschillende steekas sluitingen. De meeste steekassen hebben een sluiting als bout, omdat dit de meest nette look heeft. De bout maak je los met een inbussleutel. Een andere steekas sluiting is met een hendel. Deze hendel is in sommige gevallen ook te verwijderen.
